ارائه مدل پیش بینی خودکارآمدپنداری تحصیلی بر اساس ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده با نقش میانجی گر ویژگی های شخصیتی دانش آموزان

زمینه و هدف: خودکارآمدپنداری تحت تأثیر برخی عوامل فردی، خانوادگی، و اجتماعی شکل می­گیرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارائه مدل پیش­بینی خودکارآمدپنداری تحصیلی بر اساس ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده با نقش میانجی­ گری ویژگی­ های شخصیتی دانش­ آموزان بود. روش:  روش پژوهش حاضر، یک مطالعه توصیفی - همبستگی بود که از مدل تحلیل مسیر استفاده شد. جامعه­ آماری شامل تمامی دانش ­آموزان پایه اول دوره دوم متوسطه شهرستان محمودآباد در سال تحصیلی 94-1393 بود و نمونه­ شامل 284 دانش ­آموز که با استفاده از روش نمونه ­گیری تصادفی خوشه ­ای چندمرحله ­ای، انتخاب شده ­اند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه تجدیدنظر شده الگوهای ارتباطی خانواده (2002)، پرسش نامه شخصیتی هگزاکو (2004) و پرسش نامه خودکارآمدپنداری تحصیلی (مورگان و جینکز، 1999) بود. یافته­ ها: نتایج نشان داد مدل با داده­ های پژوهش، برازش مناسبی دارد. برون­گرایی (001/0P<، 18/0=β)، وظیفه­ شناسی (001/0P<، 31/0=β) و باز بودن به تجربه (001/0P<، 35/0=β) در افزایش خودکارآمدپنداری تحصیلی فرزندان مؤثر بود. ضریب مسیر استاندارد بین جهت ­گیری گفت‌وشنود با صداقت ـ تواضع (19/0= β  و 011/0= p)، برون­ گرایی (17/0= β  و 02/0= p)، وظیفه­ شناسی (26/0= β  و 009/0= p) و خودکارآمدپنداری تحصیلی (14/0= β  و 019/0= p) مثبت و معنادار به دست آمد. همچنین، ضریب مسیر استاندارد بین جهت ­گیری هم نوایی و صداقت ـ تواضع (14/0= β  و 025/0= p) معنادار شد. نتیجه­ گیری: ایجاد ارتباط­ های مؤثر با فرزندان، تشویق فرزندان به ابراز نظر، پذیرش اشتباهات و لغزش­ های احتمالی فرزندان، نظرخواهی در تصمیم­ گیری­ های خانوادگی، و به رسمیت شناختن آزادی­ های معقول فرزندان برخی از اقدامات مؤثری است که منجر به بهبود خودکارآمدپنداری تحصیلی فرزندان می­شود.